พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่วัดบ้านดอน เป็นสถานที่สืบทอดมรดกภูมิปัญญาการแสดงหนังใหญ่  และเก็บรักษาอนุรักษ์ตัวหนังใหญ่ อายุกว่า 200 ปี ให้ได้เรียนรู้ โดยพิพิธภัณฑ์หนังใหญ่วัดบ้านดอน  เป็น 1 ใน 3 แห่ง ที่เหลืออยู่ในประเทศไทย

หนังใหญ่วัดบ้านดอน  มีมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2431  เจ้าเมืองคนแรกของจังหวัดระยอง  ได้เห็นว่าวัฒนธรรมการเล่นหนังใหญ่  เป็นสิ่งควรค่าที่จะอนุรักษ์สืบทอดไว้  จึงสั่งซื้อตัวหนังใหญ่  จำนวน 200 ตัว  มาจากจังหวัดพัทลุง  ขนส่งข้ามอ่าวไทยมาทางเรือ  พร้อมทั้งจ้างครูหนังมาช่วยในการฝึกสอน  ถ่ายทอดการแสดงให้กับคนของท่านเจ้าเมือง เพื่อแสดงในงานสำคัญๆ

ในปี พ.ศ.2523  ได้มีการฝึกซ้อมหนังใหญ่และนำออกแสดงตามงานต่างๆ อีกครั้ง เช่น  งานฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี, งานสงกรานต์ เพื่อเป็นการฟื้นฟู การสืบสานศิลปวัฒนธรรมและการละเล่น

ต่อมาอดีตเจ้าอาวาสบ้านดอน  เห็นว่าควรมีสถานที่เก็บอนุรักษ์ตัวหนังให้ดีกว่าเดิม  เพื่อให้คนรุ่นใหม่สามารถเรียนรู้ศิลปะเก่าแก่อันทรงคุณค่า  จึงริเริ่มโครงการสร้างอาคารเพื่อเก็บหนังใหญ่ และเปิดให้คนได้เข้าชมตั้งแต่ พ.ศ.2534 เป็นต้นมา

ภายในอาคารพิพิธภัณฑ์  จัดแสดงตัวหนังใหญ่  ห้องประชุมเพื่อรับฟังคำบรรยายและชมวีดีทัศน์การแสดงหนังใหญ่

ปัจจุบันหนังใหญ่ที่เคยมีอยู่จาก 200 ตัว ได้ผุพังไปบ้าง จึงได้มีการทำเพิ่มเติมอีก 77 ตัว และใช้เล่นแสดงร่วมกันกับหนังใหญ่ชุดเดิม  เรื่องที่นิยมแสดง คือ เรื่องรามเกียรติ์ อิเหนา เป็นต้น

ตัวหนังสำคัญที่จัดแสดงไว้ คือ

• หนังเจ้าหรือหนังครู เป็นตัวหนังที่ใช้สำหรับพิธีไหว้ครูเท่านั้น ตัวหนังนี้จะไม่ใช้ในการแสดง ได้แก่ หนังฤษี หนังพระอิศวร หนังพระนารายณ์
• หนังเฝ้าหรือหนังไหว้ เป็นภาพเดี่ยว เห็นหน้าด้านข้าง ตัวหนังอยู่ในท่าพนมมือไหว้ หนังชนิดนี้มีความสูงประมาณ 1 เมตร
• หนังคเนจรหรือหนังเดิน เป็นภาพเดี่ยว เห็นหน้าด้านข้าง หากเป็นตัวพระ ตัวนาง หรือตัวยักษ์ ตัวหนังอยู่ในท่าเดิน ถ้าเป็นภาพลิง จะเป็นท่าหย่อง
• หนังง่าหรือหนังเหาะ เป็นภาพเดี่ยว เห็นหน้าด้านข้าง เป็นตัวหนังทำท่าเหาะ ท่าแผลงศร ท่าถืออาวุธ
• หนังเมือง เป็นหนังภาพเดี่ยวหรือหลายภาพในหนังผืนเดียว ตัวหนังที่มีลวดลายปราสาท ราชวัง หนังชนิดนี้ บางตัวสูงถึง 2 เมตร
• หนังรถ เป็นหนังรูปลวดลายราชรถ มีทั้งตัวหนังเดี่ยวๆ และหลายตัวในแผงเดียวกัน
• หนังจับ เป็นหนังที่มีภาพตัวละครตั้งแต่สองตัวขึ้นไป อยู่ในหนังผืนเดียว ทำท่าสู้รบหรือจับกัน เป็นหนังที่มีความสูงพอกับหนังเมือง